فرهنگ
میراث گاندی؛ پر از انتقاد، اما پرمصرف
از نظر نیروهای سکولار، گاندی نمایندهٔ هندوستان خیالی گذشته است، اما برای دولت فعلی هند، او فقط رهبر استقلال هند از مستعمرهٔ انگلیس نیست، بلکه ابزاری برای توجیه وجههٔ بین‌المللی حکومت است…
مقالات >
تنش با آذربایجان: پارانویای پرمنفعت برای رژیم ایران
ادعای مداخلهٔ خارجی راهی ساده برای مقصر جلوه دادن دیگران و جلب حمایت داخلی و در نهایتْ خاموش کردنِ اعتراضاتِ مردمی است. بر این اساس، افزایش تنش با کشورهای همسایه، نوعی «سوپاپ اطمینان» برای تخلیهٔ تنش داخلی است…
اثر تازهٔ سلمان رشدی: واژه‌ها تنها فاتحان
حدود شش ماه بعد از حملهٔ وحشیانه به رشدی، او که دوران نقاهت خود را سپری می‌کند، رمان تازهٔ خود را منتشر کرده، و دنیای ادبیات هم به استقبال او رفته است…
مارگارت اتوود را از کجا شروع کنیم
مارگارت اتوود آثار فراوانی در پروندهٔ خود دارد. او به خاطر فمنیسم‌اش معروف است و قهرمانانش به نمادی از مقاومت در برابر مردسالاری تبدیل شده‌اند و الهام‌بخش فعالان حقوق بشر در سراسر دنیا هستند…
شرلی جکسون را از کجا شروع کنیم
شرلی زود از دنیا رفت، اما آثار بسیاری بر جا گذاشت. او شایستهٔ توجه بیشتری است. جامعهٔ ادبی مردسالار برچسب‌های مختلفی به او می‌زد. اما داستان‌های هولناک او بسیار مرتبط با روز بود…
کتاب‌های تازه
دموکراسی انجمنی
مهدی جامی
تاملاتی بر هیتلر
زِبستییان هفنر
نیم‌قرن مبارزه و سیاست
سمیه رامش
هشت منظرهٔ توکیو
اوسامو دازای
استالین یا تروتسکی؟
امین اطمینان
ادبیات داستانی >
سامِری خیلی مهربان
آقایی کراواتی، با تیپ و ظاهر فردی روشنفکر، احتمالاً همسن و سال خودش، با سر و وضعی خیلی تروتمیز تاکسی را صدا زد، کنارش نشست و آدرس جایی نزدیک را داد. در یک موقعیت دیگر آرتاک با کمال میل سر صحبت را با او باز می‌کرد…
زندگیِ اجاره‌ای
آن شب، آغازی بود بر دعوا و مرافعه‌های پیاپیِ من و مراد. اندک‌اندک ترس من از مراد، جای خودش را به نفرت و خشم داد. از مراد می‌ترسیدم که بخواهد دست بلند کند. با اینکه میان‌سالی را رد کرده بود، دستش سنگین و زورش زیاد…
پرتره ننه
سرش داشت کم‌کم گرم میشد. برای اینکه بوی عرق از دهانش نیاید هرچند دقیقه یکبار چند دانه گردو از جیبش درمی‌آورد و در دهانش می‌انداخت. طولی نکشید که اینبار دو نفر بدون آنکه در بزنند وارد شدند. یکی از آن‌ها مردی…
تماشاچی‌ها
پلک‌‌هایش باز و بسته میشد. جلوی موهایش به طور حزن‌انگیزی روی پیشانیش ریخته بود و مقنعه طوسی‌اش دور گردنش راه صدایش را بند آورده بود. پی در پی نفس می‌زد و پره‌های بینیش باز و بسته میشد…
جدا افتاده
طاهره، از همان نوجوانی هم طاهره خانم بود، بین اهالی طاهره خانم صدایش می‌زدند. همان روزها که پانزده ساله‌ش بود و با دامن‌های چیت، پر از نقش و نگار و گل و برگ‌های رنگی دست دوز مادرش مثل زن‌های چهل ساله…
دهکده‌ی «ما»
دهکده‌ی «ما» حداقل چند صد متر از جایی که بقیه آن را شهر به حساب می‌آورند پائین‌تر بود، درست در قلب دره‌ای که انبوه درختان سبز آن را می‌پوشاند. دهکده‌ی ما رودهایی داشت غنی که سرچشمه‌شان چند متر بالاتر…
فلسفه و اندیشه >
قیام سال: زن، زندگی، آزادی
از آغاز جمهوری اسلامی برای چهل‌وسه سال ایرانی‌ها در وحشت زندگی کرده‌اند. وحشتی که در تمام تصمیمات عادی فرد نفوذ می‌کند، و هر جا می‌رود دلشوره دارد. شادی‌هایش را مخفی می‌کند، غم‌هایش را، و خشمش را…
حجاب، و ورای حجاب
من مدتی را در ناحیه‌ای در سودان جنوبی گذراندم، جایی که زنان پستان‌های خود را نمی‌پوشانند، و بعد درست دو هفته بعد به ایران پرواز کردم، جایی که حجاب اجباری‌ست و زنان مجبورند موهای‌شان را بپوشانند…
آیت‌اللهِ برهنه
رذیلت و رهبری
اصالتِ نفس توهم است
فلسفهٔ قانون‌شکنی
سیاست و جامعه >
تنش با آذربایجان: پارانویای پرمنفعت برای رژیم ایران
ادعای مداخلهٔ خارجی راهی ساده برای مقصر جلوه دادن دیگران و جلب حمایت داخلی و در نهایتْ خاموش کردنِ اعتراضاتِ مردمی است. بر این اساس، افزایش تنش با کشورهای همسایه، نوعی «سوپاپ اطمینان» برای تخلیهٔ تنش داخلی است…
۲۰۲۳: سال افزایش تنش با ایران
حتی در زمان بروز تنشهای شدید، آمریکا به تاسیسات موشکی، پهپادی، اتمی، یا نظامی در داخل ایران حمله نکرده است. ولی مقامات آمریکایی همیشه گفته‌اند که برای پاسخ به تهدیدات احتمالی از سوی ایران، تمام گزینه‌ها روی میز است…
سکوت غربی‌ها در برابر زن‌ستیزیِ طالبانیْ شرم‌آور است
مترقیان غربی از انتقاد از استبداد اسلامی اکراه دارند. چه‌طور بدون انتقاد از اسلام می‌توان رژیم‌های افغانستان و ایران را محکوم کرد؟ غیرممکن است بدون آنکه اسلام را زیر سوال ببری، علیه زن‌ستیزیِ طالبان یا حجاب اجباری در ایران حرف بزنی…
ائتلاف اپوزیسیون دشوار است، اما ضروری
همبستگی شخصیت‌های اپوزیسیون، اساسا محصول همان نوع اتحادی است که در داخل کشور شاهد هستیم. این‌جا فصل مشترکْ مطالبهٔ تغییر رژیم در ایران به شیوهٔ مسالمت‌آمیز و تاسیس آینده‌ای دموکراتیک برای موزاییک رنگارنگ ملت ایران است…
دیکتاتور دیوانه نیست؛ درنده است
روانی یا مریض نشان دادنِ پوتین منجر به مرگ او یا تسریع صلح نمی‌شود. توسل به این‌گونه تحریفات برای مبارزه با روسیه مفید واقع نمی‌شود. مبارزه با امپریالیسمِ روسی باید تلاشی جهانی باشد…
جنبش‌های خشونت‌پرهیز چگونه موفق می‌شوند؟
اعتراض شیوه‌ای حیاتی از مشارکت سیاسی است. اما جامعه باید در هنرِ اعتراض کردن مهارت پیدا کند. باید از موفقیت‌ها و شکست‌های جنبش‌های گذشته آموخت؛ از تاکتیک‌ها و متدهای آن‌ها، و از عزم آن‌ها برای فراگیر بودن…
آپارتاید جنسی: درس‌های طالبان علیه زنان
داستانِ طالبان شبیهِ معاملهٔ اتمی ایران است. غرب و آمریکا فریبِ روایتِ «میانه‌روها» را خوردند که در خودِ غرب ساخته و پرداخته شد. داستانِ طالبان را به ما «فروختند»، همان‌گونه که داستان رژیمِ ایران را به ما «فروختند»…
مردم ایران کوتاه نمی‌آیند
طی چهار دهه تفتیش وحشیانه، به افراد عادی حامی رژیم مجوزی غیررسمی داده شد تا به‌طور خودسر اوضاع را کنترل کنند. هر کسی می‌تواند به بهانهٔ امر به معروف و اِعمالِ حجاب، به زنان تعرض کند؛ چون رژیم این را می‌خواهد…
فرهنگ، هنر و ادبیات >
میراث گاندی؛ پر از انتقاد، اما پرمصرف
از نظر نیروهای سکولار، گاندی نمایندهٔ هندوستان خیالی گذشته است، اما برای دولت فعلی هند، او فقط رهبر استقلال هند از مستعمرهٔ انگلیس نیست، بلکه ابزاری برای توجیه وجههٔ بین‌المللی حکومت است…
اثر تازهٔ سلمان رشدی: واژه‌ها تنها فاتحان
حدود شش ماه بعد از حملهٔ وحشیانه به رشدی، او که دوران نقاهت خود را سپری می‌کند، رمان تازهٔ خود را منتشر کرده، و دنیای ادبیات هم به استقبال او رفته است…
مارگارت اتوود را از کجا شروع کنیم
مارگارت اتوود آثار فراوانی در پروندهٔ خود دارد. او به خاطر فمنیسم‌اش معروف است و قهرمانانش به نمادی از مقاومت در برابر مردسالاری تبدیل شده‌اند و الهام‌بخش فعالان حقوق بشر در سراسر دنیا هستند…
شرلی جکسون را از کجا شروع کنیم
شرلی زود از دنیا رفت، اما آثار بسیاری بر جا گذاشت. او شایستهٔ توجه بیشتری است. جامعهٔ ادبی مردسالار برچسب‌های مختلفی به او می‌زد. اما داستان‌های هولناک او بسیار مرتبط با روز بود…
«عنکبوت مقدس» و نقش تجربه‌های شخصی
«عنکبوت مقدس» در زمانی منتشر شد که رژیم ایران در پی جان باختن مهسا امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد، با بزرگ‌ترین اعتراضات تاریخ خود روبه‌رو شده بود. فیلمی که از قضاء زن‌ستیزی و مردسالاری را زیر ذره‌بین می‌برد…
قدرت تصویر؛ ابزار نیرومند فعالان زن ایرانی
تصاویر اعتراضات ایران بسیار نیرومند و گیراست؛ به‌خصوص آنکه عناصر فراوانی از نافرمانی را در خود دارد. استفادهٔ زنانِ ایران از تصاویر برای اعتراض به سرکوب جنسیتی رژیم ایران پیشینه‌ای دارد که الهام‌بخش امروز است…
خشونت علیه زنان: داستان بی‌پایان در ایران
در جمهوری اسلامیْ خشونت علیه زنان در خانه نهادینه می‌شود و در جامعه منعکس می‌شود. اما این خشونت فقط جسمانی نبوده است، بلکه اجتماعی، حقوقی، و اقتصادی هم بوده است. این فرهنگی‌ست که رژیم ایران ترویج داده است…
سمفونی مردگان؛ یکه‌سالاری، فروپاشی و مرگ
الیف شافاک می‌گوید اگر می‌خواهی چیزی را در زندگی از بین ببری باید دیوار ضخیمی دور آن احاطه کنی و اگر دیگر آن پدیده نتواند با دنیای خارج ارتباط برقرار کند به شدت با این خطر روبرو می‌شود که از درون نابود شود…
دانش و فناوری >
آیا مفهومی به نام شهود درونی واقعیت دارد؟
یونگ در تعریف شهود می‌نویسد: «شهود، ادراک از طریق ناخودآگاه است که ایده‌ها، تصاویر، امکانات جدید و راه‌های خروج از شرایط مسدودشده را به‌وجود می‌آورد.» در این تعریف به چند مقوله بسیار مهم و اساسی اشاره شده است…
تکنولوژیِ دروغ‌پراکنی در سال ۲۰۲۳ به تکامل ادامه خواهد داد
روسیه، چین و ایران بازیگران اصلی در عرصهٔ دروغ‌پراکنی بوده‌اند، اما دولت‌های دیگر هم دنبال کسب تکنولوژی‌های مربوطه هستند. نوآوری در حوزهٔ تکنولوژی‌های نوظهور می‌تواند به راه‌اندازی کمپین‌های سریع‌تر و پیچیده‌تر کمک کند…
۴ درس رابرت الکس جانسون برای رهایی از اضطراب‌ها و تنشهای زندگی
رابرت الکس جانسون یک جادوگر است. او نمونه واقعیت‌یافته همان جادوگر خردمند، تیزبین و درون‌گرایی است که در دل جنگل‌های مرموز و اسرارآمیز با دیگ کیمیاگری و جادوی بلندپروازشان، آسمان‌های حقایق را درمی‌نوردند…
ایلان ماسک اگر نوام چامسکی میخواند در توییتر بهتر عمل می‌کرد
ایلان ماسک خیال می‌کرد مدیران قبلی توییتر مشتی چپولِ فاشیست هستند که از آزادی بیان متنفرند و جهانبینی چپزدهٔ آن‌ها بهزودی سقوط خواهد کرد. و مطمئن بود که اگر او مدیر توییتر شود اوضاع خیلی بهتر می‌شود…