ادبیات، فلسفه، سیاست

basij

سیاست

سازمان بسیج اساتید به نیابت از سپاه، در حال اجرای «انقلاب فرهنگی سوم» در دانشگاه‌های سراسر کشور است. پروژه‌ای که به تعلیق و اخراج و دستگیری استادان و دانشجویان منتقد یا غیرخودی منجر شده…

سازمان بسیج اساتید؛ مامور «تطهیر» دانشگاه و اجرای «انقلاب فرهنگی سوم»

سازمان بسیج اساتید به نیابت از سپاه، در حال اجرای «انقلاب فرهنگی سوم» در دانشگاه‌های سراسر کشور است. پروژه‌ای که به تعلیق و اخراج و دستگیری استادان و دانشجویان منتقد یا غیرخودی منجر شده…

مقالات >

سون تزو و هنر مشهور شدن

سون تزو و کتابِ «هنر جنگ»، در غربْ مرادف با استراتژی است. اما این کتاب در واقع یک مولف مشخص نداشت، و تفاسیری که در غرب به او منسوب است عمدتا بر اساس یک تفسیر انگلیسی-آمریکایی مدرن است…

اوکراین؛ جنگ منجمد؟

در مقایسه با سال گذشته، امسال اراضی اندکی دست به دست شد، ولی کماکان زدوخوردها جان هزاران تن را از هر دو طرف گرفته است. اما نتیجهٔ نبردهای فرسایشی و نارضایت‌بخش از این دست، به صدر اخبار راه پیدا نمی‌کند…

افسانهٔ «عقل سلیم»

هرچند یافتن تعریفی از «عقل سلیم» که همه آن را قبول داشته باشیم غیرممکن است، مطلقا حیاتی‌ست که نحوهٔ استفاده از آن را به‌خصوص از طرف چهره‌های دولتی موشکافی کنیم، و وقتی آن را به کار می‌برند خواهان شفافیت شویم…

کتاب‌های تازه

چار دختر زردشت

منیژه باختری

دموکراسی انجمنی

مهدی جامی

تاملاتی بر هیتلر

زِبستییان هفنر

دوسیه افغانستان

شاهزاده ترکی الفیصل آل سعود

نیم‌قرن مبارزه و سیاست

سمیه رامش

ادبیات داستانی >

ممنتو موری

سرم گیج می‌رود، انگار سقف‌ سالن بلندتر از چند دقیقه قبل است. حس می‌کنم صندلی برایم کوچک است و من را در خودش فشار می‌دهد و هر آن است که به بیرون تفم کند. سنگینی نگاه‌های حسرت‌انگیز را حس می‌کنم…

نتوانستم به تو بگویم

هیچ وقت به تو نگفتم. نتوانستم بگویم. نتوانستم بگویم، که همه چیزهایی که گفته بودی، برای من درست به همان اندازه ارزشمند بود، که درست در همان روز در سالن اجتماعات دبیرستانمان با صدای تو جان گرفت…

گزارش یک شورش

در کاخ پادشاهی درحال بازی قایم موشک بودیم که سردسته‌ی خبرچین‌ها خودش را رساند و اعلام کرد که در برخی نقاط شهر مردم شورش کرده‌اند. این خبر تعجب همه‌ی ما را برانگیخت. چون چنین اتفاقی در ۴۸ ساعت گذشته بی‌سابقه بود…

کارآگاه تالیبوف؛ یک پرونده‌ی سرپایی

کارآگاه به جای جواب از دستیارانش خواست کمک کنند و نردبان را از مخفیگاهش بیرون بیاورند. دستیارانش اطاعت کردند و در ضمن این جوابِ بی‌صدا را شنیدند:«به زودی خواهید فهمید.»…

دستکش

دیگر خبری از آن دختر سرسخت و مغرور نبود. هنوز حرف از دهان‌مان درنیامده، اشک از چشم‌هایش سرازیر می‌شد. مچ دستش را روی گونه‌هایش گذاشت تا اشکهایش سُرنخورند. به انگشتهایش اجازه نمی‌داد چیزی را بدون واسطه لمس کنند…

رفیق هم زندانم

آن شب مرا لت‌وکوب نکردند و نان هم دادند. نیمه‌های شب ناله‌های جوانی که پهلویم به زنجیر بسته بود خاموش گشت و بی‌حرکت افتاد. او که شب گذشته تا صبح از شدت درد تقلا می‌کرد، امشب یکباره آرام شد…

فلسفه و اندیشه >

افسانهٔ «عقل سلیم»

هرچند یافتن تعریفی از «عقل سلیم» که همه آن را قبول داشته باشیم غیرممکن است، مطلقا حیاتی‌ست که نحوهٔ استفاده از آن را به‌خصوص از طرف چهره‌های دولتی موشکافی کنیم، و وقتی آن را به کار می‌برند خواهان شفافیت شویم…

هوش مصنوعی؛ فقدان بینش تاریخی

بهترین نسخهٔ هوش مصنوعیِ ما هنوز مشکلاتی جدی برای قبولی در «تستِ تورینگ» دارد. او فرق بین نگرش و استدلال را درک نمی‌کند. ضمن آن‌که فاقد این توانایی کلامی ابتدایی انسانی است که نیّاتِ طرفِ مقابل را درک کند…

سیاست و جامعه >

سون تزو و هنر مشهور شدن

سون تزو و کتابِ «هنر جنگ»، در غربْ مرادف با استراتژی است. اما این کتاب در واقع یک مولف مشخص نداشت، و تفاسیری که در غرب به او منسوب است عمدتا بر اساس یک تفسیر انگلیسی-آمریکایی مدرن است…

اوکراین؛ جنگ منجمد؟

در مقایسه با سال گذشته، امسال اراضی اندکی دست به دست شد، ولی کماکان زدوخوردها جان هزاران تن را از هر دو طرف گرفته است. اما نتیجهٔ نبردهای فرسایشی و نارضایت‌بخش از این دست، به صدر اخبار راه پیدا نمی‌کند…

در کرملین چه می‌پزند؟ معجونی از پروپاگاندا و پارانویا

سمّ در سیاستِ روسیه تاریخی طولانی دارد. از راسپوتین تا پوتین، روسیه با کارد و چنگالْ امپراتوری ساخت. غذا می‌تواند مرگبار باشد اما راه‌های دیگری برای استفاده از غذا به عنوانِ ابزار فریب وجود دارد. چون غذا می‌تواند دروغ هم بگوید…

جنگ‌های نظم نوین جهانی

وقتی پای تاسیس یک نظم جهانیِ بدیل به میان می‌آید، محیطِ پرمنازعهٔ جاریِ جهان می‌تواند بسیار به نفع چین باشد. هر چه باشد، جنگ بود که به ظهور نظم جهانی به رهبری آمریکا و نهادهایی که آن را حمایت می‌کنند کمک کرد…

الکسی ناوالنی؛ مخالف سیاسی ناخواسته

روزی روزگاری، الکسی ناوالنی می‌خواست سیاست‌مداری معمولی در کشوری معمولی باشد. اما حالا این خیالی باطل است، و او برخلاف میلش سرانجام پذیرفته که جزو اپوزیسیون رژیم حاکم روسیه است…

انقلاب مهسای ایران؛ یک سال بعد

برخی از اصحابِ رژیم امیدوارند بتوانند از پهلویست‌ها به عنوان نقشهٔ جایگزین استفاده کنند. یعنی وقتی رژیم به آستانهٔ سقوط رسید، با استفاده از پهلویست‌ها رضا پهلوی را شاه کنند و در عوضْ امتیازاتِ خود را حفظ کنند…

فرهنگ، هنر و ادبیات >

بهترین کشورها برای زندگی کجاست؟

رتبه‌بندی کشورها در حوزه‌های توریسم، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و تجارت خارجی تاثیرگذار است. این‌ها مولفه‌های مهم در تولید ناخالص داخلی کشورها بوده و نشان می‌دهد بقیهٔ کشورها چه‌قدر مایلند با کشوری تجارت کنند…

وحشی، گستاخ، تغییرناپذیر

زمان تصرف افغانستان به دست طالبان، بسیاری از ناظران ساده‌لوحانه وعده‌های گروه مبنی بر اتخاذ میانه‌روی را باور کردند. اما از ابتدا هم معلوم بود که این غیرممکن است. چون شیوهٔ بقای طالبان با هر گونه آزادی در تضاد است…

دوست یا دشمن؛ جنگ بر سر سگ‌ها

کشتار انبوهِ حیواناتْ ابزاری مهم برای کنترل شیوع بیماری‌های حیوانی بوده، و کشتارِ گزینشی همواره شیوه‌ای متعارف برای کنترل بسیاری از امراض دامی بوده است. اما یک جهان‌بینی جدید به مخالفت با این شیوه پرداخته است…

جنگیدن به سبکِ روس‌ها

مردم عادی روسیه، با فشار نیروی کامل امنیتیِ حکومتْ روی گردنشان، قادر به اعتراض انبوه به جنگ اوکراین نیستند. ولی شواهدِ مقاومتِ پنهان علیه روایتِ کرملین از جنگ را همه جا می‌توان یافت…

اسلام‌گرایان، مترصد بازگشت به قدرت

بعد از قیام‌های موسوم به «بهار عربی»، دیدگاه کلی غرب این بود که اسلام‌گرایان تصمیم گرفته‌اند در جوامع بازتر و دموکراتیک وارد قدرت شوند. مثل تقریبا هر چیز دیگری در این ده سال، این تصور هم غلط از آب در آمد…

مردسالاری در ایران نمرده است

سلطه بر زنان، به دین و مذهبیون محدود نمی‌شود. زن‌ستیزی نه فقط از سوی طرفداران رژیم اسلامی، که از سوی مردان و زنانِ سکولارِ شاه‌دوست هم ترویج می‌شود. در نظام عقیدتیِ قرون‌وسطاییِ این‌ها، زنِ مستقلْ جلف و هرزه است…

روحیهٔ پیروزی؛ ارادهٔ جنگیدن

ملت‌ها چگونه در جنگ پیروزها می‌شوند؟ استراتژی بهتر، قدرت آتش برتر، و عزم رهبران، همهٔ این‌ها اهمیتی کلیدی دارند. اما یک عنصر حیاتی‌ست که خیلی مواقع نادیده گرفته می‌شود. گرچه شاید امری ناملموس باشد…

دانش و فناوری >

افسانهٔ مرد شکارچی

در نیم قرن گذشته، «مرد شکارچی» به ایده‌ای برای طبیعی جلوه دادنِ نابرابری‌های موجود بدل شده که با ارائهٔ توضیحی ظاهرا تاریخی و تکاملی برای اجتناب‌ناپذیریِ حاکمیتِ مردان، مطالبهٔ تغییر را پس زده است…