001

«عنکبوت مقدس» و نقش تجربه‌های شخصی

«عنکبوت مقدس» در زمانی منتشر شد که رژیم ایران در پی جان باختن مهسا امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد، با بزرگ‌ترین اعتراضات تاریخ خود روبه‌رو شده بود. فیلمی که از قضاء زن‌ستیزی و مردسالاری را زیر ذره‌بین می‌برد…

زر امیرابراهیمی که سال ۲۰۰۸ در پی انتشار یک ویدیوی خصوصی مجبور به خروج از کشور شد، تجربه خود را در فیلم عنکوب مقدس تزریق کرده است. این فیلم داستان هولناک یک قاتل زنجیره‌ای در شهر مشهد را روایت می‌کند.

فیلم به کارگردانی علی عباسی بر اساس داستانی واقعی که ۳۰ سال پیش در مشهد رخ داد ساخته شده است و از آن به عنوان نوآر فارسی یاد می‌شود. داستان فیلم ماجرای کارگری به اسم سعید است که مهدی بجستانی نقش آن را بازی می‌کند؛ سعید برای خود ماموریتی مقدس برای پاکسازی شهر مشهد تعریف کرده و برای این کار روسپی‌های محلی را به قتل می‌رساند.

امیرابراهیمی نقش یک روزنامه‌نگار به اسم آرزو رحیمی را بازی می‌کند که می‌خواهد سعید را پیدا کند و فکر می‌کند فساد ساختاری مانع دستگیری او می‌شود.

امیرابراهیمی که حالا در فرانسه زندگی می‌کند، در پی انتشار یک ویدیوی خصوصی، از ترس زندان و شلاق و ممنوع‌الکاری از ایران فرار کرد.

خودش می‌گوید: «رحیمی به عنوان یک زن، به نوعی در خود من بود؛ اما شاید هم چون من داستان خاصی در ایران دارم، و نه هر بازیگری که می‌شناسم چنین تجربه‌ای از زندگی داشته. من فقط توانستم برخی جزییات را منتقل کنم، بعضی داستان‌های خیلی خصوصی و شخصی که داشتم، خصوصا در سال آخرم در ایران ‌ــ‌ مثلا این‌که چه‌طور با دولت روبه‌رو شدن، چه‌طور با همکاران روبه‌رو شدن، چطرو با جامعه روبه‌رو شدن وقتی تو را قضاوت می‌کنند، وقتی کسی باشد که می‌خواهد تو را حذف کند».

فیلم که در اردن تصویربرداری شده و در فستیوال فیلم کن اکران رسمی شد، در واقع زن‌ستیزی و مردسالاری را زیر ذره‌بین می‌برد.

امیرابراهیمی می‌گوید: «کارگران جنسیِ فیلم انسان هستند، داستان‌های خودشان را دارند … و من فکر کردم در همان جایگاه آن‌ها هستم. شاید من آن قربانی نباشم اما در کانون جامعه‌ای بودم که خیلی‌ها آدم را قضاوت می‌کنند. … فکر می‌کنم هر زن ایرانی دیگری می‌تواند این را به راحتی احساس کند».

انتشار فیلم در زمانی است که رژیم ملاها در ایران، در پی جان باختن مهسا امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد، با بزرگ‌ترین اعتراضات تاریخ خود روبه‌روست.

امیرابراهیمی درباره اعتراضات می‌گوید: «فکر می‌کنم دیواری فرو ریخته، برگ بزرگی ورق خورده، و راه بازگشتی نیست. … و شرایط در حال تغییر است. زمان می‌برد، دیر یا زود؛ به قمیت جان افراد تمام می‌شود. اما خوش‌بین هستم. فکر می‌کنم این بار واقعا متفاوت است».

عنکبوت مقدس که نماینده دانمارک برای جایزه اسکار بهترین فیلم بین‌المللی است، در جشنواره کن جایزه بهترین بازیگر زن را نصیب امیرابراهیمی کرده است.

امیرابراهیمی می‌گوید: «این جایزه یک پیام امید است، پیام عدالت. … و فکر نمی‌کنم فقط من، خیلی از ایرانی‌ها و خیلی از تبعیدی‌ها در اطراف دنیا، این پیام را گرفتند».

کتابستان

شبانه

نگار خلیلی

شهسوار سویدنی

لئو پروتز

چار دختر زردشت

منیژه باختری

دموکراسی انجمنی

مهدی جامی

تاملاتی بر هیتلر

زِبستییان هفنر