ادبیات، فلسفه، سیاست

fat thin 4

مرد ایده‌ال چه‌شکلی است؟

میرا اَلی

هیچ جای دنیا، معیار ایده‌ال و کلیشه‌ای از شکل مرد، معرف مردان عادی نبوده است. اما امروزه شبکه‌های اجتماعی با کمک به نمایش مردانی که قبلا عرصه‌ای برای ابراز وجود نداشتند، در حال تغییر معیارهای زیبایی مردانه هستند.

مرد خوش‌تیپ یا زیبارو چه‌شکلی باید باشد؟ در دهه‌های گذشته، جذاب‌ترین مردان غربی در حلقهٔ نسبتا کوچکی قرار می‌گرفتند ‌ــ‌ ستارگان چشم‌آبی سینما مثل برد پیت یا لئوناردو دی‌کاپریو برخی از این‌ها هستند. اما ذهنیتِ مردم از «مرد ایده‌آل» یا مرد کامل، رو به تغییر است و همزمان دنیای سینما و جهان مُد تنوع بیشتری را پذیرفته است و کمپانی‌های بین‌المللی به اهمیتِ انتخاب نمایندهٔ مناسب برای برندهای خود پی برده‌اند.

هیچ جای دنیا، معیار ایده‌ال و کلیشه‌ای از شکل مرد، معرف مردان عادی نبوده است. اما امروزه شبکه‌های اجتماعی مثل تیک‌تاک، با کمک به نمایش مردانی که قبلا عرصه‌ای برای ابراز وجود نداشتند، در حال تغییر معیارهای زیبایی مردانه هستند. بن جیمز، ستارهٔ تیک‌تاک یکی از این مردان است که سعی می‌کند تصورات مردم را نسبت به مردانِ درشت‌هیکل تغییر دهد. او که یک مدلِ بلندقد است، در تبلیغات برندِ سیمپلی‌بی همراه با مدل‌هایی با سایزهای مختلف ظاهر شده است و با برندهای زیبایی/تجملی انگلیسی کار کرده است. او می‌گوید که کارِ او «به پسران و مردانِ شبیه خودشْ احساسِ راحتی و اعتماد به‌نفس می‌دهد و به آن‌ها می‌گوید که برای دیگران مقبول و باارزش هستند». گرچه ستارگانِ زنِ درشت‌هیکل ‌ــ‌ مثل لیزو و اشلی گراهام ‌ــ‌ محبوبیت فراوانی دارند، اما همتایانِ مردشان چندان مقبول نبوده‌اند. برای همین اخیرا یکی از برندهای زنانه به اسم ساویج‌فنتی متعلق به ریانا ستاره موسیقی، تلاش کرده تا به مردانِ درشت‌هیکل‌تر عرصهٔ ابراز وجود بدهد. حالا آیا همهٔ این‌ها به معنای بازترشدنِ فضا برای پذیرشِ زیباییِ مردانه است؟ بن جیمز می‌گوید، «من دوست دارم این صنعت از فُرم‌های جسمانیِ جدید استفاده کند. چرا یک مردِ میان‌سالِ شکم‌دار نباید در تبلیغِ عطر و ادکلن ظاهر شود یا نقشِ اصلی فیلم باشد؟ این‌قدر نباید روی فرم‌های جسمیِ غیرطبیعی تمرکز کرد».

الکساندر ادموندز، استاد انسان‌شناسی دانشگاه ادینبورگ معتقد است که در نتیجهٔ برده‌داری و استعمار، تصور مردم غرب از مردان زیبا، همیشه مردِ سفیدپوست بوده است، اما امروزه این ذهنیت در حال تغییر است. سوپرمدل‌هایی مثل تایسون بکفورد و آلتون میسون مرتب روی جلد مجلاتی مثل جی‌کیو ظاهر می‌شوند و دنیای مد و برندهای بین‌المللی تدریجا به اهمیت تنوع نژادی در کار خود پی می‌برند.

گروه کره‌ای بی‌تی‌اس، نمونه‌ای از زیبایی مردانهٔ لطیف‌تر و مدرن‌تر است که محبوب «نسل زِد» است.

ادموندز می‌گوید تصویر کلیشه‌ای نسبت به زیبایی مردانه در حال تغییر است. کلیشه‌های زیبایی سنتی دیگر بابِ دلِ جوانترها نیست. در آسیای شرقی این تغییرْ فاحش است، خصوصا در فرهنگ عامهٔ کره جنوبی. در کره جنوبی، ظهور گروه‌های کِی-پاپ مثل بی‌تی‌اس ‌ــ‌ با موها و آرایش‌های پر زرق و برق‌شان ‌ــ‌ باعث شده ظاهرِ شِبه‌زنانه یا لطیف‌تر ایده‌ال‌تر شود. این نوع زیبایی در هنجارهای سنتی غربی هم نامتعارف بوده است، اما امروزه پرطرفدار است و در رسانه‌های کثیرالانتشار فراوان دیده می‌شود.

معیارهای زیبایی در آسیای شرقی بسیار متنوع است. دائه نا مدل آمریکایی-کره‌ای می‌گوید، «وقتی کارم را شروع کردم، فقط چند تا مدل آسیایی بودند، ولی حالا زیاد می‌بینید. چون صنعتِ مُد به مشتریان آسیایی و بازار آسیایی‌ها معطوف شده است». آسیا ثروتمند زیاد دارد و برندها هم می‌خواهند مدل‌هایی مثل دائه نا برای‌شان تبلیغ کنند و مشتریان‌شان را جذب کنند.

به‌نظر می‌رسد طی سال‌های اخیر، سوپرمدل‌های مرد از لحاظ موفقیت و درآمد کم‌کم به همتایان زن خود نزدیک شده‌اند. تایسون بکفورد مدل آمریکایی را شرکتِ رالف لورن برای تبلیغ برند خودش برگزید، که این او را به مشهورترین سوپرمدل سیاه‌پوست تبدیل کرد. شان اوپرای مدل آمریکایی، بعد از بیش از ۱۵ سال فعالیت حرفه‌ای به یکی از ثروتمندترین سوپرمدل‌های دنیا بدل شد. او که اهل شهر کوچکی در جورجیا بود، در ۱۷سالگی و فقط با ۱۵۰ دلار پول نقد به نیویورک رفت ‌ــ‌ و آن‌جا توانست قراردادهای انحصاری با برند‌های بزرگ برای خودش دست و پا کند.

تایسون بکفورد سوپرمدل سیاه‌پوست آمریکایی برای تبلیغات رالف لورن به خدمت گرفته شد.

اوپرای وقتی به شهرت جهانی رسید که تیلور سوئیفت ستارهٔ موسیقی آمریکایی در ویدیوی آهنگ «فضای خالی» (۲۰۱۴) از او برای نقش معشوق خود استفاده کرد. اپرای این فرصت را شاخص‌ترین لحظه در حرفهٔ خود می‌داند و می‌گوید، «بعد از آن، مسیر حرفه‌ای تازه‌ای پیدا کردم، و درهای جدیدی به رویم باز شد. خیلی ممنونم که بخشی از این کار بودم». او طی این سال‌ها از چهره‌های بسیار محبوب بوده و بارها روی جلد مجلات ظاهر شده است. اما چه‌طور این جا رسید؟ خودش می‌گوید، «در این کار باید فروتن باشی. من با کسانی رقابت می‌کنم که همه در یک قالبند ‌ــ‌ موهای تیره و چشم‌های آبی. من با مردانی رقابت می‌کنم که دقیقا عین من هستند، ولی من باید خودم باشم. من سعی نکردم قیافه‌ام را شکل خاصی دربیاورم».

البته، به‌رغم پذیرش و گسترش تنوع نژادی، تصویر سنتی از تیپِ مدیترانه‌ای، یعنی «بلند، تیره و خوش‌تیپ»، هنوز خیلی طرفدار دارد. این اصطلاح اوایل سال‌های ۱۹۰۰ در اروپا رایج شد، و در دهه ۱۹۲۰ در هالیوود عمدتا برای اشاره به رودولف والنتینو ستارهٔ ایتالیایی به کار می‌رفت، و بعدا این رواج خود را کماکان حفظ کرد. شافی حسن انسان‌شناس می‌گوید، «داشتن ابروهای تیره و موهای تیرهٔ صورت برای مردانِ نژادِ مدیترانه‌ای امتیاز بزرگی است… موهای تیره نشانهٔ مردی است». با این معیارها، میکه‌له مورونه بازیگر ایتالیایی هم زیباست.او که اهل پولیا در جنوب ایتالیاست، تا پارسال در شهر رُم باغبان بود، و بعد از پذیرش در یک تست بازیگری، زندگی‌اش یک‌شبه عوض شد؛ او به‌عنوان بازیگر اصلی فیلم ۳۶۵ روز محصول نتفلیکس انتخاب شد ‌ــ‌ یکی از پربیننده‌ترین‌های نتفلیکس در سال ۲۰۲۰. او در نقش یک رئیس مافیا به اسم ماسیمو ظاهر شد.

مورونه می‌گوید، «انکار نمی‌کنم قیافه‌ام در گرفتنِ این نقش تاثیر داشته، چون دقیقا مشخصات ماسیمو را دارم؛ او بلندقد و موخرمایی است». اما قبلا به‌خاطر همین قیافه‌اش راحت به او نقش نمی‌دادند. خودش می‌گوید ۱۰ سال هر هفته تست بازیگری داد، ولی به او نقش نمی‌دادند.

ران جک فولی یکی از مدل‌های مسن متعددی‌ست که در دنیای مد و شبکه‌های اجتماعی طرفدار دارند.

با این‌حال و به‌رغم موفقیت پیوستهٔ تیپ‌های سنتی، معیارهای زیبایی مردانه رو به گسترش است. و حتی مردانِ مسن‌تر فوق‌العاده محبوبیت یافته‌اند. البته ما به مردانِ خوش‌قیافهٔ کلاسیک از تیپِ پیرس برازنان و جورج کلونی در قلمروی سینما عادت داشتیم، اما در دنیای تبلیغات و مد حالا دیگر مدل‌های مسن‌تر زیاد دیده می‌شوند. مردانی مثل آنتونی وارکیا، وانگ دشون (معروف به «جذاب‌ترین بابابزرگِ چین»)، ران جک فولی و لونو برازیل نمونه‌ای از این‌ها هستند. استفاده از مردان سالخورده‌ای مثل رنه گلیمارِک، مدل ۸۷ساله، نمونه‌ای دیگر از این تغییر مذاق است. این‌ها مؤید این است که زیبایی مردانه، ایده‌الی ثابت نیست و در گذر تاریخ تغییر می‌کند.

اورلاندو هوبِچی مدل فنلاندی می‌گوید، «چند سال پیش متوجه شدم استفاده از مدل‌های مسن‌تر بیشتر شده. ناگهان مردم به آدم‌های مسن‌تر علاقمند شدند». به عقیدهٔ هوبچی، افزایش طول عمر تاثیر داشته است. او می‌گوید، «مردم دیگر از سنِ بالا بدشان نمی‌آید. طی ۳۰ سال گذشته، نسل باحالی از جوانان را دیده‌ایم ‌ــ‌ اما امروز می‌توانید مسن‌تر باشید و همچنان باحال و به‌روز هم باشید… مردم می‌خواهند کسانی که شبیه خودشان هستند، نمایندهٔ آن‌ها باشند».

 

کتابستان

چار دختر زردشت

منیژه باختری

دموکراسی انجمنی

مهدی جامی

تاملاتی بر هیتلر

زِبستییان هفنر

دوسیه افغانستان

شاهزاده ترکی الفیصل آل سعود

نیم‌قرن مبارزه و سیاست

سمیه رامش