بارها شنیده‌ایم که ادبیات هر دوره‌ای خواسته و ناخواسته «بیماری قرن» خود را بازتاب می‌دهد. اگر به چنین اعتقادی پایبند باشیم ــ که باور اشتباهی هم به نظر نمی‌رسد ــ شاتوبریان (۱۷۶۸ - ۱۸۴۸) از جمله نویسنده‌های مکتب «رمانتیسیزم» است که آثارش انباشته از «بیماری قرن»اند. حتی در مورد او می‌توان باز هم زیاده‌روی کرد و باور داشت که آثار شاتوبریان یک‌تنه سراسرِ سرگشتگی، زیاده‌روی در شرح عواطف، تبختر و طغیان «رمانتیسیزم» را در خود جاي می‌دهد.
