ادبیات، فلسفه، سیاست

برچسپ‌ها: عزیز حکیمی

06rushdieC credit Matthew Griffan
جرومینو از خود پرسید، یعنی در این سن و سال دارد دارد به من می‌گوید عیبی نیست که فرزند نامشروع او باشم، آن هم به این دلیل که کل خاندان ما در طول تاریخ حرامزاده‌ بوده؟ و بعد فکر کرد شاید این حرف‌های پدرش نیز بخشی از طلبش برای بخشش باشد. نمی‌توانست چیزهایی را که پیرمرد می‌گفت، جدی بگیرد.
صاحب رمانیایی کافه به کسانی که دور میز نزدیک در نشسته بودند، می‌گفت: «توی کافه من درباره‌ی هر چیزی بخواید می‌تونید حرف بزنید، الا سیاست. غیبت کنید، درباره ورزش حرف بزنید، حتی درباره سکس، اگه خوشتان می‌آید. ولی بحث سیاسی نکنید لطفاً. اشتهای همه خراب می‌شود.»
هر چند مردم خیلی از جزییات مراسم قرعه‌کشی را فراموش کرده بودند و جعبه اصلی هم سیاه شده بود، اما هنوز می‌دانستند از سنگ چطور استفاده کنند. همه به سمت کپهٔ سنگی رفتند، که بچه‌ها از قبل آماده کرده بودند…
هفتهٔ گذشته در فرانسه مهاجم ۱۸ ساله‌ٔ چچنی‌تباری گلوی یک معلم تاریخ را برید چرا که این معلم کاریکاتورهای پیامبر اسلام را به شاگردان خود نشان داده بود. آیا بریدن گلوی این معلم تاریخ «واکنش خشن و پراستیصال یک فرد به سرکوب از سوی اکثریت» بود؟
بعد از تقریبا دو دهه جنگ، نسلی جدید از افغان‌ها با درکی عمیق از مسئولیت اجتماعی و سیاسی رشد کرده‌اند. ولی باتوجه به این‌که اعتراض عمومیِ صلح‌آمیز خطرناک است، آن‌ها از رسانه‌های اجتماعی برای مشارکت در فعالیت‌های سیاسی استفاده می‌کنند.
همبستگی کاربران افغان و ایرانی در دو کارزار مخالفت با اعدام و مخالفت با باج‌دهی به طالبان، که هیچ ارتباط موضوعی به هم ندارند، نشان می‌دهد که آن‌چه شهروندان افغانستان و ایران را به هم پیوند داد، سرخوردگی هر دو گروه از رهبران سیاسی‌شان است؛ اشتراکات فکری معترضان ایرانی هم مثل معترضان افغانستانی، در نارضایتی آن‌ها از سیاست‌های حکومت‌هایشان نهفته است.
در شراق تعریف ما از نژادپرستی چیست و مصداق‌های مشخص آن کدام‌هاست؟ معادل‌های بومی و خاستگاه نژادپرستی در فرهنگ شرقی چیست؟ ربط نُرم‌های اجتماعی و سازوکارهای فرهنگی با تبعیض نژادی چیست؟ ایا برداشت کشورهای منطقه از مفهوم نژادپرستی با غرب تفاوت دارد؟ افراد تبعیض‌گر در نظام‌های سیاسی چه سود شخصی و گروهی می‌برند؟ این‌ها پرسش‌هایی است که مهمانان میزگرد «مصداق‌های غیرغربی نژادپرستی» که به ابتکار انستیتوت مطالعات استراتژیک برگزار شد، به آن پرداختند.
چند هفته پیش خبرهایی از قول مقام‌های دولتی افغانستان منتشر شد که حدود ۵۰ کارگر مهاجر افغان که می‌خواستند بدون اجازه وارد ایران شوند، در مرز دستگیر شده‌اند و مرزبانان ایران آنها را مجبور کرده‌اند خود را رودخانه هریرود بیندازند، و عده‌ای از آنها در رودخانه غرق شده‌اند. عکس‌ها‌یی از اجساد قربانیان و روایت‌هایی از یکی از همسفران آنها نیز در رسانه‌ها منتشر شد. اما مقامات ایران، از جمله نیروی مرزبانی این اخبار را کاملاً تکذیب کرده‌اند، و قرار شده نمایندگان دو طرف مشترکاً درباره‌ی این حادثه تحقیق کنند. این ماجرا بار دیگر توجه افکار عمومی را به نحوه‌ی برخورد ایرانی‌ها با افغانستانی‌های ساکن ایران جلب کرده است. در این گفتگو با عزیز حکیمی، روزنامه‌نگار افغانستانی ساکن بریتانیا و سردبیر سایت «نبشت» درباره‌ی جنبه‌های مختلف هم‌زیستی ایرانی‌ها و افغانستانی‌ها در ایران گفتگو کرده‌ایم.
اقدام مرزبانان ایرانی در شکنجه و قتل مهاجران غیرقانونی ابعادی پیچیده‌تر از صرفا یک قانون‌شکنی دارد. آن جمع تفنگدار قبل از آن‌که مرزبان باشند، شهروندان یک کشورند، و خواهی نخواهی، متاثر از فرهنگ و نگاه غالب در جامعه‌شان نسبت به مهاجران و به ویژه مهاجران افغان.
در افغانستان، زبان فارسی یکی از جنجالی‌ترین مسائل در تاریخ معاصر این کشور بوده و این جنجال کماکان ادامه دارد. با آن‌که از زمان شکل‌گیری جغرافیایی به نام افغانستان، حاکمان این کشور پشتون بوده‌اند، زبان حاکم یا «فرانکا لینگوا» در سیاست و جامعه و فرهنگ این کشور همواره فارسی بوده است. در این مقاله به دلایل فارسی‌ستیزی تاریخی در افغانستان پرداخته شده و این‌که چگونه نسل جدید شهروندان افغانستان چگونه با فارسی‌‌ستیزی مقابله می‌کنند. این مقاله در «دفتر ایران فرهنگی»، همراه با مجموعه‌ای از مقالات نویسندگان فارسی‌زبان با موضوع «ایران فرهنگی» از سوی نشریه آسو و به کوشش مهدی جامی منتشر شده است.
نظریه بازی در محیط اکادمیک تحلیل یک وضعیت با استفاده از مدل‌های ریاضی تعاملات استراتژیک میان بازیگران است در رشته‌های مختلف، از جمله سیاست، اقتصاد، رفتارشناسی، علوم اجتماعی و کامپیوتر کاربرد دارد. ولی این نوشته می‌کوشد این نظریه را به زبانی ساده و به گونه‌ای تشریح کند که مخاطب بتواند ضمن درک بهتر این تئوری و کاربردهای آن در وضعیت‌های پیچیده سیاسی، قابلیت‌های آن را در ارتقاء تفکر نقادانه در زندگی شخصی نیز دریابد.
اگر به «عشق واقعی» باور دارید و به دختر همسایه که مادرتان برایتان پسندیده راضی نیستید، (و یا خیال ندارید به مادر پسر همسایه که در خانه شما را دارد از پاشنه درمی‌آورد، بله را بگویید) حتما این را هم شنیده‌اید، و یا حتی تجربه کرده‌اید، که یافتن نیمه‌گمشده کار چندان ساده‌ای نیست؛ و همین دشواری گاهی عجیب به نظر می‌رسد: شده تا بحال از خودتان بپرسید آخر چطور امکان دارد در این دنیای کلان، با هفت میلیارد و اندی جمعیت، پیدا کردن نیمه‌گم‌شده‌اتان این‌قدر مشکل باشد؟